بازارهای رقیب بورس و میزان جذب نقدینگی در آنها

اگر کل سیستم اقتصاد یک کشور را به دو بخش واقعی و مالی تقسیم کنیم، بخش مالی زیرمجموعه‌ای از نظام اقتصادی است که در آن جریان وجوه، اعتبارات و سرمایه با قوانین مشخص از طرف پس‌اندازکنندگان و صاحبان پول و سرمایه به سمت متقاضیان منتقل می‌شود.

بازار مالی علاوه بر تخصیص سرمایه پولی، خطرات اقتصادی را نیز توزیع می‌کند. در واقع بازارهای مالی در ابعاد وسیع، ریسک افرادی را که در فعالیت‌های اقتصادی بزرگ و پرمخاطره اشتغال دارند را به پس‌اندازکنندگان که حاضر به پذیرش ریسک یک بازده غیرمطمئن هستند، منتقل و بین آنها توزیع می‌کند. همچنین بازارهای مالی علاوه بر تفکیک ریسک اشتغال و سرمایه‌گذاری، افراد را قادر به ایجاد تنوع در سرمایه‌گذاری می‌کنند. تنوع در سبد دارایی منجر به کاهش ریسک می‌شود.

بورس اوراق بهادار به عنوان یک بازار متشکل و رسمی، مهمترین متولی فرآیند تأمین سرمایه لازم و سامان‌دادن صحیح منابع مالی سرگردان است.

در واقع بورس، از سویی مرکز جمع‌آوری پس‌اندازها و نقدینگی خصوصی به منظور تأمین مالی پروژه‌های سرمایه‌گذاری درازمدت و از سوی دیگر، مرجع رسمی برای دارندگان پس‌اندازهای راکد است که می‌توانند از آن طریق وجود مازاد خود را برای سرمایه‌گذاری در اختیار شرکت‌ها قرار دهند. بنابراین تجهیز منابع پس‌انداز در امر سرمایه‌گذاری که از طریق بازار سرمایه (بورس) انجام می‌گیرد، رشد اقتصادی را تسریع و عملکرد اقتصاد را بهتر از حالتی می‌کند که در آن هر یک از افراد به تنهایی منابع پس‌انداز خود را در جریان سرمایه‌گذاری قرار می‌دهند، ضمن آنکه یک رشد بادوام در جامعه بوجود می‌آورد که آن را در برابر شوک‌های وارد شده داخلی و خارجی ضربه‌پذیر می‌کند.

بدین ترتیب لزوم سرمایه‌گذاری در بورس و آثار مثبت آن روی اقتصاد مبرهن است. روند صعودی سرمایه‌گذاری در بورس تهران در سال‌های اخیر نشان‌دهندة افزایش سطح آگاهی سرمایه‌گذاران جزء و عمده در این مقوله و افزایش اقبال عمومی برای سرمایه‌گذاری است. به طوری که ارزش بازار سهام در طی این سال‌ها از سه برابر نیز بیشتر شده است و شاخص کل قیمت هم به طور متوسط سالی حدود 35 درصد رشد کرده است.

اما در کنار بازار بورس، بازارهای دیگری نیز وجود دارند که بخش دیگری از نقدینگی را به خود جذب کرده‌اند.

با توجه به روند نزولی بازار بورس در سال گذشته و خروج نقدینگی از این بازار به بررسی احتمال حرکت سرمایه‌ها در

سال اخیر به سوی سایر بازارها می‌پردازیم.

منابع:

1-     بازارهای مالی و کارکردهای آن؛ مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران، 1384

2-     نماگرهای اقتصادی شماره‌های 35، 39 و 42؛ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران

3-     سایت اینترنتی شرکت مخابرات ایران

4-     سایت اینترنتی خبرگزاری دانشجویان ایران